Auteursrecht op Kennis?

Daan Roosegaarde en Auteursrecht

Heb je College Tour met Daan Roosegaarde gezien? Nee? Wellicht wat artikelen over gelezen misschien? Grote kans dat je, hoe dan ook, een mening hebt over Daan Roosegaarde en de uitvindingen en ideeën die al dan niet van hem zijn. Hier geen discussie over de ‘aanval’ wel over uitvindingen graag.

Ideeën moet je doen!

Regelmatig werd gevraagd waar Daan Roosegaarde zijn ideeën vandaan haalde. Waar werd hij door geïnspireerd? Ideeën komen in hem op en naar hem toe. Daarna is het vooral een kwestie van doen, proberen, verbeteren, zegt hij. Ideeën zijn overal en ideeën zijn van niemand, zegt hij ook. Om (technische) ideeën uit te kunnen voeren, werkt hij samen met anderen. Die hij al dan niet noemt.

Auteursrecht op Kennis?

Volgens Joost Smiers zou ‘auteursrecht op kennis’ het probleem zijn. En octrooien, die ook. Wat Joost echter kennelijk niet weet of niet begrijpt, is dat er op kennis an sich geen auteursrecht rust. Het gaat slechts om de uitwerking van een idee en wat je met de kennis doet, waar auteursrecht op zou kunnen rusten. Op het eindproduct, zeg maar. In die zin heeft Daan Roosegaarde ook gelijk wanneer hij zegt dat niemand eigenaar is van een idee. Op een idee rust namelijk geen (auteurs)recht. Wil je toch een monopolie op een idee, dan zul je dat idee simpelweg niet met anderen moeten delen en het zelf moeten uitwerken tot iets wat wel een product is. Of wel samenwerken en goede afspraken maken over wat er wel en niet met het idee mag gebeuren.

Voortborduren op werk van een ander

Diezelfde Joost Smiers zegt zet we geen auteursrecht en octrooirecht zouden moeten hebben, zodat we kunnen voortborduren op werk van een ander. Al het onderzoek zou uit publieke middelen betaald moeten worden. Behalve dat ik denk dat je juist commerciële onderzoeken beter aan commerciële partijen kunt overlaten, zodat we publieke middelen juist in kunnen zetten voor dat wat nodig of noodzakelijk is, maar waar de commerciële partijen geen brood in zien, klopt het niet wat hij zegt. Hij zegt namelijk dat door het auteursrecht en het octrooirecht kennis niet voor iedereen beschikbaar is. Terwijl juist bij het verkrijgen van een octrooi er een gedetailleerde weergave van ‘de uitvinding’ geregistreerd moet worden. Het zorgt er dus juist voor dat zo’n uitvinding nagemaakt kan worden en dat er bijvoorbeeld ‘add ons’ gemaakt kunnen worden of dat er een verbeterde versie van gemaakt kan worden.

Volgens mij is samenwerken belangrijk

Spiers zegt ook dat Roosegaarde niet kan vermelden met wie hij samenwerkte of waar hij ideeën vandaan heeft gehaald, omdat hij daarmee toe zou geven dat hij auteursrechtelijk beschermd werk van een ander zou gebruiken. Wat ik mij afvraag is waarom Roosegaarde dan meer recht zou hebben op aandacht voor dat idee dan de persoon waarvan hij het idee of de kennis gekregen heeft? De persoon uit het laatste filmpje in College Tour is bijvoorbeeld niet boos omdat Roosegaarde het idee gebruikt, maar omdat hij niet goed (genoeg) vermeld dat hij het niet alleen heeft bedacht en dat hij (voor de techniek) samen heeft gewerkt met anderen. Bovendien: ongeacht het noemen van anderen, als er inderdaad schendig is van een recht van een ander, is dat er ook als hij het niet toegeeft. Daan Roosegaarde geeft best zo af en toe aan dat hij samenwerkt met anderen en met ‘zijn team’ in zijn studio. Hij geeft alleen niet aan met wie. Als iedereen nu gewoon zou samenwerken en elkaar de credits gunt, volgens mij zijn we er dan.